Chùa Giác Lâm
Chùa Giác Lâm (chữ Hán 覺林寺: Giác Lâm tự) là một trong những ngôi chùa cổ nhất của Thành phố Hồ Chí Minh, tọa lạc tại số 118 đường Lạc Long Quân, thuộc phường 10, quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh. Chùa được cư sĩ Lý Thụy Long, người Minh Hương, xây dựng vào mùa xuân năm Giáp Tý (1744) đời chúa Thế Tông (Nguyễn Phúc Khoát) năm thứ bảy.
Chùa còn mang nhiều tên khác như Cẩm Sơn, Sơn Can hay Cẩm Đệm.
1.Lịch sử ngôi chùa
Đầu tiên có vợ chồng cư sĩ tên Lý Thoại Long xây cất một cái am vào năm 1744. Vị cư sĩ có tên riêng là Cẩm, chuyên nghề đan đệm bán nên người địa phương gọi là ông Cẩm Đệm. Năm 1772 hòa thượng Viên Quang tới trụ trì, từ đó mới đổi tên chùa là Giác Lâm.
Chùa đã được trùng tu 3 lần. Hòa thượng Viên Quang cho xây lại chùa lần thứ nhất vào khoảng năm 1799–1804. Đến năm 1906–1909 hòa thượng Trần Như Phòng, pháp hiệu Hoằng Nghĩa và đệ tử là Phạm Văn Tiên, pháp danh Thạnh Đạo, tự Hồng Hưng đã tôn tạo lại ngôi chùa một lần nữa. Các sự kiện này được ghi lại trong đôi liễn mừng lạc thành, nay còn treo trong chánh điện. Đầu năm 1999 chùa hoàn thành đợt trùng tu lần thứ ba.
Trong chùa có bài vị của hai Thiền sư là Minh Vi Mật Hạnh và Minh Khiêm Hoằng Ân. Nơi khuôn viên chùa có tháp Tổ Linh Nhạc-Phật Ý và một cây bồ đề trồng ngay cổng chùa của một vị tăng Tích Lan[1] tiếng cúng.
2.Kiến trúc ngôi chùa
Kiến trúc chùa Giác Lâm được coi là tiêu biểu cho lối kiến trúc của các chùa Nam Bộ, với mặt bằng tổng thể theo kiểu chữ Tam (Ξ); chính điện với kiểu nhà dân gian truyền thống một gian hai chái, bốn cột chính hay còn gọi là tứ trụ. Chùa nguyên thủy không có cổng tam quan (cổng tam quan chỉ mới được xây dựng vào năm 1955), mái chùa gồm 4 vạt và các sống mái đều thẳng. Chùa hình chữ nhật, gồm 3 lớp nhà chính: chính điện, giảng đường và nhà trai, không kể các nhà phụ.Năm 2007, khởi công xây dựng khu giảng đường và tăng xá (phía bên phải chùa – theo hướng nhìn từ trong ra).
Chính điện khá rộng và sâu, có nhiều cột to hơn vòng ôm; khắc câu đối; chữ thiếp vàng.Giữa các hàng cột là các cửa võng, chạm trổ các đề tài trang trí truyền thống như cửu long, tứ linh; tứ quý; hoa điểu…sơn thiếp lộng lẫy. Trong chính điện có bày nhiều tượng đẹp khá lớn: Tượng Phật A Di Đà, Phật Thích Ca, Di Lặc Bồ Tát; Thế Chí Bồ Tát, Quan Thế Âm Bồ Tát, bộ tượng Cửu Long đúc bằng đồng… Ngoài ra còn có tượng Mười Tám Vị La Hán, tượng Thập Điện Diêm Vương, tượng Tổ Sư Đạt Ma, tượng Long Vương… Điều đặc biệt là tại chùa Giác Lâm có đến 02 bộ tượng Thập bát La Hán và 02 bộ tượng Thập điện Diêm Vương.
Trước chùa là bảo tháp xá lợi gồm 7 tầng hình lục giác. Tháp được khởi công xây dựng từ năm 1970 theo bản vẽ của kiến trúc sư Vĩnh Hoằng, đến năm 1975 thì tạm ngưng cho đến 1993 mới được tiếp tục. Từ năm 1994 tầng 7 của tháp thờ Xá Lợi Phật tổ.
3.Tổng quan ngôi chùa
Chạy từ Lăng Cha Cả đến Lạc Long Quân, ngôi chùa nằm bên phải, khác hẳn với không khí nhộn nhịp ồn ào bên ngoài, khi đến cổng chùa ta sẽ cảm nhận được sự khác biệt giữ nơi tôn nghiêm và quan cảnh phường hoa đô hội.
Từ ranh giới chùa đi vào trên con đường lớn ngang khoảng 5 mét, dài hơn 300 mét, có tất cả là 3 cổng chào.
Khác với quan cảnh cổng chính, cổng thứ 2 có nhiều dịch vụ và bán hàng rong phục vụ cho nhu cầu tham quan và cúng chùa của du khách.
Cổng thứ 3 là cổng nối dài bao quanh cả khuôn viên, gồm chánh điện, học đường Trung tâm Phật học, khung ăn nghỉ của các vị sư đạo hạnh xưa và nay, nhà ăn,…
Khoảng cách giữa cổng chính và cổng thứ 2 khoảng 200 mét, bên trái có toàn tháp cao được gọi là Bảo Tháp Xá Lợi.
Bên phải toàn tháp là khu thờ cúng Phật bà Quan Thế Âm
Khi đi qua cổng thứ 2, quan cảnh bên trái là khu đất trống, trong đó có các ngôi mộ cổ. Các hàng cây đại thụ và ghế đá, rất phù hợp cho du khách ngồi nghỉ ngơi, thả hồn và suy ngẩm về khi xưa cũng khung cảnh nhưng hơn 100 năm trước con người sinh hoạt ra sao, có cuộc sống thế nào trong ngôi chùa yên tỉnh này.
Tại đây có mộ Tinh Viễn Hầu – Ngô Nhân Tịnh
Cổng thứ 3, bên trái là khu vực mới xây dựng có tên là Thiền Đường Hải tự, là nơi học tập của các vị tăng sư, 2 bên có tiểu lầu bên chuông và bên trống.